Xã hội ngày càng phát triển nhanh chóng cùng với sự du nhập của văn hóa phương Tây dẫn đến cái nhìn về việc quan hệ trước hôn nhân cũng phóng khoáng hơn. Chính vì lý do này mà dẫn đến nhiều trường hợp phụ nữ mang thai khi chưa thực sự sẵn sàng cũng như tìm đến thuốc tránh thai khẩn cấp. Vậy để biết tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp là gì cũng như là cách sử dụng thì các bạn hãy cùng Go2Joy tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé !
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc được dùng để ngăn chặn quá trình thụ thai sau khi quan hệ tình dục không an toàn hoặc xảy ra vấn đề khi sử dụng các phương pháp tránh thai khác. Loại thuốc này có thể được sử dụng bằng cách uống hoặc đặt vào âm đạo tùy thuộc vào từng loại thuốc khác nhau.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên (Nguồn: Sưu tầm)
Bên cạnh đó thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên sử dụng khi thật sự cần thiết và không nên sử dụng thường xuyên như một biện pháp tránh thai chính thức. Bạn tuyệt đối không nên sử dụng quá 2 lần/tháng hoặc trên 3 lần/năm. Trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thì bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn cho bản thân.
2. Các loại thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp có hai loại là Levonorgestrel và Ulipristal Acetate. Cả hai loại thuốc này đều có tác dụng như một thành phần chủ động để ngăn cản sự phát triển của trứng, giảm khả năng thụ thai của trứng hoặc ngăn chặn hoạt động của tinh trùng.
2.1 Thuốc tránh thai khẩn cấp loại Levonorgestrel
Thuốc hoạt động bằng cách ngăn chặn hoặc trì hoãn sự phát triển của trứng trong buồng trứng từ đó ngăn ngừa sự phát triển và thành lập bào thai. Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp được hiểu là sau khi quan hệ tình dục không an toàn và sự phát triển của trứng đã bắt đầu thì thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ cung cấp một lượng lớn Hormone Progestin (Levonorgestrel) vào cơ thể.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại Levonorgestrel (Nguồn: Sưu tầm)
Hormone Progestin được cung cấp sẽ nhiều hơn bình thường ở chu kỳ tự nhiên của phụ nữ nhằm ngăn chặn hoạt động của hormone Estrogen và hormone Progesterone. Tuy nhiên Levonorgestrel chỉ dùng trong trường hợp khẩn cấp và không được xem là biện pháp thay thế cho các phương pháp tránh thai thông thường. Thuốc cũng nên được sử dụng trong thời gian sớm nhất sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
2.2 Thuốc tránh thai khẩn cấp loại Ulipristal Acetate (UPA)
Thuốc hoạt động bằng cách ức chế sự phát triển của trứng trong buồng trứng và ngăn chặn quá trình thụ tinh. Sau khi quan hệ tình dục không an toàn, tinh trùng của nam giới sẽ tiếp xúc với trứng của nữ giới để diễn ra quá trình thụ tinh hình thành bào thai. Tuy nhiên, UPA có thể cản trở quá trình này bằng cách thay đổi mức độ hormone trong cơ thể phụ nữ và ức chế hoạt động của hormone Progesterone.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại UPA (Nguồn: Sưu tầm)
Progesterone là hormone cần thiết để trứng rụng ra khỏi buồng trứng chuẩn bị cho quá trình thụ tinh. UPA hoạt động bằng cách gắn kết với thụ thể Progesterone từ đó ức chế hoạt động của nó. Từ đó trứng không rụng khỏi buồng trứng để kết hợp với tinh trùng dẫn đến không thể hình thành bào thai. Tuy nhiên, UPA chỉ mang tính khẩn cấp và không nên được sử dụng thay thế cho các phương pháp tránh thai thường xuyên.
Bên cạnh đó, UPA cũng không giúp bảo vệ chống lại các căn bệnh truyền nhiễm qua đường tình dục. Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sẽ không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng nhưng vẫn có trường hợp xảy ra tình trạng đau đầu, buồn nôn, ngứa ở vùng kín, chảy máu hay khó chịu vùng bụng. Nếu có các dấu hiệu trên thì bạn cần liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
3. Các ưu điểm và nhược điểm của thuốc tránh thai khẩn cấp
3.1 Ưu điểm
Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể dễ dàng mua tại các nhà thuốc hoặc cơ sở y tế. Khi sử dụng đúng liều lượng và thời gian được chỉ định thì thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ngăn chặn sự thụ thai trong khoảng 75 – 89% giúp giảm thiểu tình trạng mang thai ngoài ý muốn và nguy cơ phá thai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng tương đối an toàn và hiếm khi gây ra phản ứng phụ nghiêm trọng. Nhưng vẫn có một trường hợp xảy ra phản ứng với thuốc nên cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn.
3.2 Nhược điểm
Sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp thường xuyên hoặc liên tục sẽ làm giảm hiệu quả cũng như tăng nguy cơ xuất hiện tác dụng phụ. Nghiêm trọng hơn, việc lạm dụng thuốc tránh thái khẩn cấp sẽ khiến thành tử cung bị bào mòn dẫn đến khó mang thai trong tương lai.
Thuốc tránh thai khẩn cấp không cung cấp khả năng bảo vệ dài hạn nên không được coi là biện pháp tránh thai chính thức và chỉ được sử dụng trong trường hợp khẩn cấp. Một số người sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gặp phản ứng phụ bao gồm đau đầu, buồn nôn, chóng mặt, đau bụng, mệt mỏi và rối loạn kinh nguyệt. Do đó chỉ sử dụng loại thuốc này trong trường hợp thực sự cần thiết cũng như nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo sức khỏe.
4. Tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp
4.1 Buồn nôn và nôn mửa
Đây có lẽ là tác dụng phụ phổ biến nhất của thuốc tránh thai khẩn cấp chiếm khoảng 25% đến 50% số người sử dụng. Thường thì tác dụng này sẽ giảm dần hoặc biến mất sau một vài giờ và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
4.2 Đau đầu chóng mặt
Đau đầu và chóng mặt cũng là tác dụng phụ thường gặp có thể xảy ra ngay sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp. Tuy nhiên hiện tượng này thường nhẹ và không đáng lo ngại.
4.3 Đau ở vùng bụng
Một số người sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể trường hợp đau vùng bụng dưới, đặc biệt là trong khoảng thời gian ngay sau khi sử dụng thuốc. Các thành phần trong thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra các tác dụng phụ trên đường tiêu hóa gây đau bụng, buồn nôn, ợ nóng, tiêu chảy, khó tiêu… Tuy nhiên, tình trạng này thường sẽ giảm dần và không đáng lo ngại nhưng nếu kéo dài sau 3 – 4 giờ mà không thuyên giảm thì cần đến bác sĩ để kiểm tra.
4.4 Thay đổi chu kỳ kinh nguyệt
Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra thay đổi kinh nguyệt như chu kỳ kinh nguyệt sớm, chậm kinh, kinh nhiều hoặc ít hơn bình thường kèm theo đau bụng, buồn nôn, mệt mỏi, chóng mặt do thay đổi hormone trong cơ thể nữ.giới Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa các hormone được gọi là Progestin có thể làm thay đổi chu kỳ kinh nguyệt hoặc gây ra các biến động kinh nguyệt.
Thuốc tránh thai khẩn cấp gây rối loạn kinh nguyệt (Nguồn: Sưu tầm)
Do đó, các loại thuốc có thể khiến kích thích hoạt động của Estrogen và Progesterone trong cơ thể cũng tác động đến tuyến yên dẫn đến thay đổi kinh nguyệt. Hiện tượng thay đổi kinh nguyệt do dùng thuốc tránh thai khẩn cấp thường không kéo dài và sẽ trở lại chu kỳ bình thường trong một hoặc hai chu kỳ kinh nguyệt tiếp theo. Nếu bạn đã sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp và có các triệu chứng khác như đau bụng, huyết áp thấp hoặc xuất huyết nhiều hơn bình thường thì bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để kiểm tra và loại trừ các nguyên nhân khác có thể xảy ra.
4.5 Giảm cường độ tác dụng của thuốc
Việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể làm giảm tác dụng của các loại thuốc khác nếu dùng chung. Nguyên nhân là do thuốc tránh thai khẩn cấp có chứa hormone Progestin mà chủ yếu là Levonorgestrel có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ thuốc vào cơ thể cũng như giảm tác dụng của thuốc. Cụ thể, các thuốc Receptor của Progesterone (có chứa Mifepristone) hoặc steroid thần kinh (có chứa Phenytoin, Carbamazepine, Rifampicin và Phenobarbital) có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp Levonorgestrel.
Ngoài ra, thuốc kháng sinh có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp đặc biệt là trong trường hợp sử dụng lâu dài. Thuốc kháng sinh có thể khiến cho hệ vi khuẩn đường tiêu hóa bị tác động hoặc bị tiêu diệt làm giảm khả năng tiêu hoá thuốc tránh thai. Do đó, khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần thận trọng và theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả. Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc khác hãy thông báo cho bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
5. Đối tượng nào có thể và không thể sử dụng thuốc?
5.1 Đối tượng có thể sử dụng thuốc
Thuốc tránh thai khẩn cấp là phương pháp tránh thai khẩn cấp và chỉ sử dụng khi thật sự cần thiết. Dưới đây là một số đối tượng có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Người đang không sử dụng phương pháp tránh thai hoặc bị rò rỉ bảo vệ khi sử dụng phương pháp tránh thai khác.
- Người sử dụng phương pháp tránh thai khác nhưng không hiệu quả. Ví dụ: quên uống thuốc tránh thai định kỳ.
- Người không mong muốn mang thai do quan hệ tình dục không an toàn hoặc bị bạo lực tình dục.
- Người sử dụng biện pháp tránh thai khác nhưng vẫn lo lắng về khả năng có thai.
5.2 Đối tượng không thể sử dụng thuốc
Không phải ai cũng nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, một số đối tượng sau đây nên tránh sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp:
- Phụ nữ đã có thai hoặc nghi ngờ mình đã có thai.
- Phụ nữ đang cho con bú.
- Người có tiền sử dị ứng với các thành phần của thuốc.
- Phụ nữ mắc bệnh gan hoặc thận nặng.
- Người sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp quá thường xuyên như một phương pháp tránh thai chính thức.
Vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu chi tiết về tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp cũng như cách sử dụng nó sao cho an toàn. Tuy nhiên dù có thể nào đi nữa thì loại thuốc này vẫn không thể thay thế cho các biện pháp tránh thai chính thức khác. Nếu trong thời gian sắp tới bạn đang lên kế hoạch để có một đêm thật cuồng nhiệt cùng người thương thì đừng ngần ngại tải ứng dụng Go2Joy và chọn cho mình căn phòng thật ưng ý nhé !
